Theo số liệu thống kê, chỉ trong quý I/2025, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang Trung Quốc đã giảm mạnh tới 31,3% so với cùng kỳ năm trước, chỉ đạt hơn 521 triệu USD. Đáng chú ý, hai mặt hàng chủ lực – sầu riêng và mít – vốn được mệnh danh là “cây đinh” của ngành trái cây xuất khẩu Việt Nam – đang đối mặt với hàng loạt rào cản mới liên quan đến kiểm soát chất lượng và kỹ thuật.

Sự sụt giảm này không chỉ gây tổn thất lớn về kinh tế mà còn đặt ra nhiều thách thức cho doanh nghiệp trong việc duy trì vị thế cạnh tranh tại thị trường Trung Quốc.

Nguyên nhân khiến xuất khẩu trái cây sang Trung Quốc gặp khó

Kiểm soát nhập khẩu siết chặt hơn bao giờ hết

Trung Quốc, thị trường nhập khẩu lớn nhất của trái cây Việt Nam, đã tăng cường kiểm nghiệm đối với các mặt hàng nông sản nhập khẩu. Cụ thể, 100% lô hàng sầu riêng và mít phải được kiểm tra trước khi thông quan. Các lô hàng bắt buộc phải kèm theo Phiếu kết quả thử nghiệm từ phòng thí nghiệm được Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) công nhận.

Đặc biệt, cơ quan chức năng Trung Quốc tập trung kiểm tra nghiêm ngặt các chỉ tiêu về dư lượng Cadimi (Cd) và Vàng O (Auramine O) – hai chất có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Cạnh tranh gia tăng mạnh mẽ trong khu vực

Bên cạnh những rào cản kỹ thuật, sự cạnh tranh từ các quốc gia ASEAN khác như Thái Lan, Malaysia, Philippines… cũng đang khiến Việt Nam mất dần lợi thế nếu không nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu khắt khe từ thị trường Trung Quốc.

Sự cạnh tranh từ các quốc gia trong khu vực ASEAN đang khiến “nông sản” Việt Nam mất dần lợi thế

Chất lượng sản phẩm chưa đồng đều

Thực tế cho thấy, vẫn còn một số lô hàng sầu riêng, mít của Việt Nam chưa đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm khi xuất khẩu sang Trung Quốc. Đặc biệt, trong quý I/2025, đã ghi nhận sự việc 30 lô hàng sầu riêng Việt Nam bị cơ quan Hải quan Trung Quốc cảnh báo do phát hiện tồn dư hóa chất vượt ngưỡng cho phép và không đạt yêu cầu kiểm dịch.

Các lỗi vi phạm chủ yếu bao gồm:

• Hàm lượng dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cao hơn giới hạn cho phép.

• Phát hiện kim loại nặng như Cadimi (Cd) vượt mức quy định.

• Phát hiện chất cấm Auramine O (Vàng O) trong sản phẩm.

• Sai sót trong công bố mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói.

Sự cố này không chỉ khiến các lô hàng bị trả về, gây tổn thất kinh tế lớn cho doanh nghiệp, mà còn làm giảm đáng kể uy tín của nông sản Việt Nam trên thị trường Trung Quốc. Đồng thời, Trung Quốc cũng đã phát đi cảnh báo và yêu cầu Việt Nam rà soát chặt chẽ quy trình sản xuất, đóng gói và kiểm tra chất lượng trái cây trước khi xuất khẩu.

Đây là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho toàn ngành: nếu không nhanh chóng chuẩn hóa chất lượng sản phẩm, doanh nghiệp Việt sẽ đứng trước nguy cơ mất thị trường, nhường cơ hội cho các nước đối thủ trong khu vực.

Giải pháp để xuất khẩu sầu riêng, mít thành công – Khuyến nghị từ chuyên gia Vinacontrol

Trước những yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường Trung Quốc, các doanh nghiệp xuất khẩu cần chủ động áp dụng các giải pháp sau đây để gia tăng cơ hội thành công.

Chuẩn hóa quy trình thử nghiệm ngay từ đầu

Mỗi lô hàng sầu riêng, mít xuất khẩu cần phải đính kèm Phiếu kết quả thử nghiệm đạt chuẩn GACC. Các chỉ tiêu bắt buộc như Cadimi và Vàng O phải được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo nằm trong ngưỡng cho phép, nhằm rút ngắn thời gian thông quan và tránh phát sinh rủi ro không đáng có.

Tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu kỹ thuật

Doanh nghiệp cần thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra theo quy định, bao gồm:

• Phân tích dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.
  Kiểm tra an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế.

• Kiểm dịch thực vật chính xác, đầy đủ hồ sơ.

Việc tuân thủ nghiêm ngặt sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ bị trả hàng hoặc chịu các hình phạt từ phía cơ quan kiểm tra nhập khẩu.

Vinacontrol – Đối tác tin cậy hỗ trợ xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc

Vinacontrol tự hào là tổ chức được Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) chỉ định để phân tích các chỉ tiêu Cadimi và Vàng O đối với nông sản xuất khẩu. Với hơn 67 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giám định, thử nghiệm, chứng nhận và kiểm định, Vinacontrol cam kết hỗ trợ doanh nghiệp:

• Kiểm tra và lấy mẫu sầu riêng, mít và/hoặc các mẫu đất, nước, phân bón, vật dụng, giá thể có nguy cơ nhiễm Cadimi hoặc Vàng O, giúp doanh nghiệp kiểm soát tồn dư ngay từ nguồn.

• Kiểm tra, lấy mẫu và niêm phong hàng hóa tại kho, khu vực tập kết hoặc điểm thu gom, đảm bảo điều kiện xuất khẩu đạt chuẩn.

• Phân tích hàm lượng Cadimi, Vàng O theo phương pháp thử nghiệm được chỉ định bởi các cơ quan quản lý.

• Giám sát quy trình xếp hàng vào container/phương tiện vận chuyển; ghi nhận hình ảnh, lập biên bản và thực hiện niêm phong ngay sau khi hoàn tất xếp hàng.

• Cấp Phiếu kết quả thử nghiệm theo mẫu được quy định, đầy đủ các thông tin liên quan trực tiếp đến lô hàng đã kiểm tra, lấy mẫu và giám sát xếp hàng.

• Tư vấn kỹ thuật và hỗ trợ chuyên môn liên quan đến tiêu chuẩn xuất khẩu, cũng như các dịch vụ khác mà Vinacontrol đang triển khai.

Vinacontrol là tổ chức được Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) chỉ định để phân tích các chỉ tiêu Cadimi và Vàng O đối với nông sản xuất khẩu

Lợi ích khi doanh nghiệp lựa chọn dịch vụ tại Vinacontrol

• Kiểm soát chất lượng toàn diện: Hỗ trợ kiểm tra chất lượng sầu riêng, mít từ giai đoạn vườn trồng, trước khi thu mua đến quá trình xếp hàng và niêm phong container/phương tiện vận chuyển.

• Phân tích nhanh chóng và chính xác: Xác định hàm lượng Cadimi (Cd) và Vàng O (Auramine O) trong nông sản, đảm bảo phù hợp yêu cầu kỹ thuật của Trung Quốc.

• Giảm thiểu rủi ro trả hàng: Phát hiện và xử lý sớm các lô hàng không đạt tiêu chuẩn, giúp doanh nghiệp hạn chế tối đa rủi ro bị cảnh báo hoặc từ chối nhập khẩu.

• Tối ưu chi phí: Tiết kiệm chi phí kiểm tra, lấy mẫu, thử nghiệm mẫu và giám sát xếp hàng, đồng thời đẩy nhanh tiến độ thông quan.

Mọi yêu cầu về dịch vụ của Vinacontrol, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline/Zalo: 0243 943 3840 để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất!