Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình phát thải thấp, sự minh bạch trong các báo cáo phát thải carbon đã trở thành yêu cầu bắt buộc trong chuỗi cung ứng quốc tế.

Tại Việt Nam, cùng với Nghị định 119/2025/NĐ-CP, Quyết định 13/2024/QĐ-TTg và lộ trình vận hành thị trường carbon quốc gia, thẩm tra – thẩm định khí nhà kính đã trở thành mắt xích then chốt bảo đảm rằng báo cáo kiểm kê của doanh nghiệp đạt chuẩn quốc tế và đủ độ tin cậy để phục vụ quản lý nhà nước cũng như yêu cầu của đối tác toàn cầu.

NỘI DUNG:

1. Thẩm tra, thẩm định khí nhà kính là gì?

1.1. Thẩm tra khí nhà kính (GHG Verification)

Thẩm tra khí nhà kính (GHG Verification) là quá trình đánh giá độc lập và khách quan nhằm xác nhận rằng tuyên bố khí nhà kính được trình bày trung thực, chính xác về tính trọng yếu và tuân thủ đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn áp dụng. Việc thẩm tra dựa trên dữ liệu lịch sử, bằng chứng khách quan và các tiêu chí đã thiết lập theo ISO 14064-3, bảo đảm tính minh bạch và độ tin cậy của báo cáo phát thải.

Thẩm tra không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ yêu cầu pháp lý; đây còn là chìa khóa mở ra cơ hội tiếp cận tài chính xanh, tham gia thị trường carbon và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong toàn bộ hoạt động sản xuất.

(Tham khảo tại: 

• ISO 14064-3:2019 Greenhouse gases – Part 3: Specification with guidance for the verification and validation of greenhouse gas statements

• TCVN ISO 14064-3:2025 (ISO 14064-3:2019), Phần 3: Quy định kỹ thuật và hướng dẫn kiểm tra xác nhận và xác nhận giá trị sử dụng các tuyên bố khí nhà kính.)

→ Xem thêm: Tín chỉ carbon là gì? Lợi thế nào cho doanh nghiệp tiên phong?

1.2. Thẩm định khí nhà kính (GHG Validation)

Khác với thẩm tra, thẩm định khí nhà kính (GHG Validation) tập trung vào việc đánh giá tính hợp lý (reasonableness) của giả thiết, các hạn chế và các phương pháp được sử dụng để xây dựng các tuyên bố về kết quả phát thải khí nhà kính trong tương lai.

Đối tượng của thẩm định là dữ liệu và thông tin mang tính dự kiến (prospective information), được xây dựng dựa trên dữ liệu hoạt động trong quá khứ nhưng nhằm dự báo các kịch bản phát thải tương lai của doanh nghiệp hoặc dự án.

Mục tiêu cốt lõi của thẩm định là đảm bảo rằng các giả định và phương pháp dự báo có cơ sở, logic và được xây dựng hợp lý. Đây là yêu cầu then chốt đối với các dự án giảm nhẹ phát thải, nơi việc xác lập đường cơ sở (baseline) tương lai và tiềm năng giảm phát thải/hấp thụ là yếu tố quyết định hiệu quả dự án.

Ý kiến thẩm định sẽ thể hiện mức độ tin cậy đối với các dự báo KNK được đưa ra. Thông thường, ý kiến này xác nhận rằng các dự báo đã được xây dựng một cách hợp lý dựa trên các giả định hiện tại, đồng thời kèm theo cảnh báo rằng kết quả thực tế có thể thay đổi do phụ thuộc vào điều kiện vận hành và yếu tố ngoại cảnh trong tương lai.

(Tham khảo tại: 

• ISO 14064-3:2019 Greenhouse gases – Part 3: Specification with guidance for the verification and validation of greenhouse gas statements

• TCVN ISO 14064-3:2025 (ISO 14064-3:2019), Phần 3: Quy định kỹ thuật và hướng dẫn kiểm tra xác nhận và xác nhận giá trị sử dụng các tuyên bố khí nhà kính.)

2. Cơ sở pháp lý và tiêu chuẩn áp dụng

Hoạt động thẩm tra - thẩm định khí nhà kính của Vinacontrol được thực hiện theo các nguyên tắc: đầy đủ, nhất quán, chính xác, minh bạch và phù hợp với các tiêu chuẩn trong nước và quốc tế, bao gồm:

• Nghị định số 06/2022/NĐ-CP – Quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn và Nghị định số 119/2025/NĐ-CP – Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2022/NĐ-CP;

• Thông tư quy định kỹ thuật đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và kiểm kê khí nhà kính lĩnh vực: quản lý chất thải, lâm nghiệp, công thương, xây dựng, chăn nuôi, giao thông, v.v; 

• TCVN ISO 14064-1:2025/ ISO 14064-1:2018 – Khí nhà kính – Phần 1: Quy định kỹ thuật và hướng dẫn định hượng và báo cáo các phát thải và loại bỏ khí nhà kính ở cấp độ tổ chức; 

• TCVN ISO 14064-2:2025/ ISO 14064-2:2019 – Khí nhà kính – Phần 2: Quy định kỹ thuật và hướng dẫn định lượng, giám sát và báo cáo giảm phát thải hoặc tăng cường loại bỏ khí nhà kính ở cấp độ dự án; 

• TCVN ISO 14064-3:2025/ ISO 14064-3:2019  – Khí nhà kính – Phần 3: Quy định kỹ thuật và hướng dẫn kiểm tra xác nhận và xác nhận giá trị sử dụng các tuyên bố khí nhà kính; 

• Nghị định thư Khí nhà kính (GHG Protocol); 

• Hướng dẫn của Ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) năm 2006 về Kiểm kê khí nhà kính quốc gia năm 2006; 

• Bản sửa đổi năm 2019 cho Hướng dẫn của IPCC năm 2006 về Kiểm kê khí nhà kính quốc gia;

• VNC-STCL - Sổ tay Chất lượng Thẩm tra Khí nhà kính của Vinacontrol Group.

3. Lợi ích khi thực hiện thẩm tra, thẩm định khí nhà kính

Việc thực hiện thẩm tra, thẩm định khí nhà kính mang lại nhiều giá trị thiết thực cho doanh nghiệp, không chỉ về tuân thủ pháp lý mà còn về chiến lược phát triển dài hạn:

• Đảm bảo tính chính xác của dữ liệu phát thải: Xác thực số liệu báo cáo một cách đầy đủ, đúng chuẩn, tránh sai lệch và thiếu sót, nâng cao độ tin cậy của thông tin khí nhà kính.

• Tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình: Giúp doanh nghiệp tuân thủ quy trình báo cáo phát thải minh bạch, đáng tin cậy, đáp ứng yêu cầu của các cơ quan quản lý và đối tác.

• Tuân thủ quy định pháp lý, giảm rủi ro vi phạm: Đáp ứng yêu cầu của Nghị định 06/2022/NĐ-CP, Nghị định 119/2025/NĐ-CP và các quy định liên quan, hạn chế rủi ro pháp lý và xử phạt.

• Điều kiện cần để tham gia thị trường carbon: Hồ sơ kiểm kê được thẩm tra – thẩm định là yêu cầu bắt buộc để giao dịch tín chỉ carbon trong nước và quốc tế, mở rộng cơ hội tài chính carbon.

• Tối ưu hóa sản xuất và tiết kiệm chi phí năng lượng: Giúp nhận diện điểm nóng phát thải, cải thiện quy trình, giảm thất thoát và tối ưu hiệu suất sử dụng năng lượng.

• Cải thiện khả năng tiếp cận vốn xanh và đối tác quốc tế: Đáp ứng tiêu chí của các tổ chức tài chính, quỹ đầu tư, ngân hàng quốc tế về minh bạch môi trường và phát triển bền vững.

• Tăng uy tín thương hiệu và lợi thế cạnh tranh xanh: Khẳng định cam kết môi trường, tăng mức độ tin cậy trong chuỗi cung ứng toàn cầu và khả năng hợp tác với các khách hàng ưu tiên sản phẩm “xanh”.

• Củng cố cơ sở dự báo và hoạch định chiến lược phát thải: Thẩm định giúp doanh nghiệp đánh giá tính hợp lý của các giả định và kịch bản tương lai, hỗ trợ xây dựng kế hoạch giảm phát thải bài bản, phù hợp thực tiễn.

Thẩm tra, thẩm định khí nhà kính mang lại nhiều giá trị thiết thực cho doanh nghiệp

→ Xem thêm: Phương pháp, quy trình kiểm kê khí nhà kính hiệu quả

4. Quy trình thẩm tra, thẩm định khí nhà kính của Vinacontrol

Quy trình thẩm tra, thẩm định khí nhà kính của Vinacontrol được thực hiện 06 bước sau:

Bước 1: Tiếp nhận yêu cầu dịch vụ và đánh giá sơ bộ
Vinacontrol tiếp nhận hồ sơ, thông tin ban đầu và nhu cầu thẩm tra/thẩm định báo cáo kiểm kê khí nhà kính từ doanh nghiệp. Xem xét tính đầy đủ, phù hợp của dữ liệu do khách hàng cung cấp để xác định phạm vi, mức độ công việc và các yêu cầu kỹ thuật liên quan.

→ Khách hàng quan tâm và đăng ký dịch vụ tại đây 

Bước 2: Lập kế hoạch thẩm tra/thẩm định và báo giá
Vinacontrol xây dựng kế hoạch thẩm tra/thẩm định khí nhà kính chi tiết, xác định phương pháp, nhân sự, thời gian thực hiện và gửi báo giá chính thức cho khách hàng.

Bước 3: Thỏa thuận và ký kết hợp đồng
Doanh nghiệp và Vinacontrol thống nhất phạm vi, phương pháp, chi phí và ký kết hợp đồng dịch vụ thẩm tra/thẩm định khí nhà kính.

Bước 4: Thực hiện thẩm tra/thẩm định
Vinacontrol tiến hành đánh giá, thẩm tra/ thẩm định báo cáo kiểm kê khí nhà kính theo các tiêu chuẩn, quy định hiện hành; thu thập bằng chứng, đối chiếu hồ sơ và xác minh dữ liệu theo kế hoạch đã thống nhất.

Bước 5: Thẩm xét hồ sơ
Bước 6: Đưa ra ý kiến thẩm tra/thẩm định và ban hành tuyên bố thẩm tra

Quy trình thẩm tra, thẩm định khí nhà kính tại Vinacontrol

→ Xem thêm: Hướng dẫn lập kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính

5. Tuyên bố về quản lý đảm bảo tính khách quan trong Thẩm tra Khí nhà kính

Các hoạt động thẩm tra của VINACONTROL luôn được thực hiện một cách khách quan.

Lãnh đạo VINACONTROL cam kết đảm bảo tính khách quan trong hoạt động thẩm tra và cam kết không để các áp lực về thương mại, tài chính hay áp lực khác làm tổn hại tính khách quan.

Lãnh đạo và toàn bộ đội ngũ nhân sự của VINACONTROL hiểu được tầm quan trọng của tính khách quan trong việc thực hiện hoạt động thẩm tra và quản lý xung đột lợi ích để đảm bảo tính khách quan.

VINACONTROL luôn theo dõi các hoạt động và các mối quan hệ của mình để kịp thời nhận biết các mối đe dọa đối với tính khách quan. Quá trình này sẽ được tham vấn bởi các bên liên quan thích hợp mà không có bên nào chiếm ưu thế về lợi ích.

Khi một mối đe dọa đối với tính khách quan được nhận diện, ảnh hưởng của nó sẽ được kiểm soát để đảm bảo không làm tổn hại đến tính khách quan.

Để đảm bảo tính khách quan, VINACONTROL luôn thực hiện nhất quán một số chính sách sau:

• Việc thẩm xét và phê duyệt tuyên bố thẩm tra phải được thực hiện bởi nhân sự không tham gia vào dự án thẩm tra đó.

• VINACONTROL sẽ không cung cấp đồng thời dịch vụ thẩm định và thẩm tra cho cùng một tuyên bố khí nhà kính của cùng một khách hàng;

• VINACONTROL sẽ không cung cấp hoặc đề nghị cung cấp đồng thời dịch vụ kiểm kê và thẩm tra cho cùng một tuyên bố khí nhà kính của cùng một khách hàng;

• VINACONTROL sẽ hạn chế tối đa các mối quan hệ với các tổ chức kiểm kê khí nhà kính. Nếu có các mối quan hệ như vậy, và nó đe dọa đáng kể đến tính khách quan của hoạt động thẩm tra, thì VINACONTROL sẽ không thực hiện thẩm tra đối với tuyên bố khí nhà kính đã được tổ chức đó tư vấn. Điều này bao gồm cả các khách hàng tiềm năng mà VINACONTROL đã có thỏa thuận ràng buộc trước đó;

• VINACONTROL sẽ không tiếp thị, quảng bá hoặc chào hàng các dịch vụ của mình cùng với các hoạt động của bất kỳ tổ chức kiểm kê khí nhà kính nào;

• VINACONTROL sẽ kịp thời đưa ra các hành động thích hợp khi nhận thấy các mối liên hệ không phù hợp hoặc các tuyên bố, phát ngôn của tổ chức kiểm kê khí nhà kính nào đó rằng hoạt động thẩm tra của VINACONTROL sẽ đơn giản hơn, dễ dàng hơn, nhanh hơn hoặc có chi phí thấp hơn hơn nếu sử dụng dịch vụ kiểm kê của họ. Ngược lại, hoạt động thẩm tra của VINACONTROL sẽ luôn được thực hiện một cách nhất quán đối với mọi khách hàng dù họ sử dụng dịch vụ kiểm kê của bất kỳ tổ chức nào;

• VINACONTROL sẽ có hành động thích hợp và kịp thời nếu nhận thấy mối đe dọa đối với tính khách quan nảy sinh từ hành động của cá nhân, cơ quan hay tổ chức khác.

(Trích Sổ tay Chất lượng Thẩm Tra Khí Nhà Kính của CTCP Tập đoàn Vinacontrol)

6. Tại sao nên chọn dịch vụ Thẩm tra, Thẩm định Khí nhà kính của Vinacontrol?

Thành lập từ năm 1957, Vinacontrol là tổ chức giám định, thử nghiệm, chứng nhận và đánh giá chất lượng đầu tiên và hàng đầu tại Việt Nam.

Với gần bảy thập kỷ phát triển, Vinacontrol không chỉ giữ vai trò tiên phong trong lĩnh vực đánh giá sự phù hợp mà còn dẫn đầu trong lĩnh vực kiểm kê khí nhà kính, tư vấn giảm phát thải, thẩm tra - thẩm định khí nhà kính, thẩm định môi trường và tư vấn ESG…. Chúng tôi đồng hành cùng doanh nghiệp hướng tới phát triển xanh và bền vững.

Lợi thế khi hợp tác cùng Vinacontrol:

✅ Đội ngũ chuyên gia hàng đầu – am hiểu sâu sắc pháp lý, tiêu chuẩn quốc tế và thực tiễn ngành.

✅ Hệ thống đánh giá theo chuẩn quốc tế – đảm bảo tính khách quan và chính xác nhất

✅ Báo cáo do Vinacontrol thẩm tra/thẩm định có uy tín cao, được các đối tác và cơ quan quản lý công nhận rộng rãi.

✅ Mạng lưới rộng khắp – hỗ trợ doanh nghiệp nhanh chóng, linh hoạt và hiệu quả.

✅ Dịch vụ trọn gói – từ kiểm kê, thẩm tra – thẩm định, tư vấn giảm phát thải đến xây dựng năng lực ESG và chiến lược thích ứng dài hạn.

→ Xem thêm: Hướng tới Kinh doanh bền vững | Giải pháp toàn diện về Giảm phát thải và ESG tích hợp

Mọi yêu cầu về dịch vụ của Vinacontrol, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline/Zalo: 0243 943 3840 để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất!